Nola funtzionatzen du mobilak?

Mugikorren sareak bi zatitan bereizten dira: Mugikor zentrala eta erradio estazioko transmisoreak. Lehenengo hau deia nora bidali behar duen esaten dio eta bigarenak antena batzuk dira. Antenak mozua edo deiak bota egiten ditu eta hartu ere bai. Mobil batek energia oso gutxi daukanez estazio base bat beti gertu eduki behar du. Beste parte batetik base hauek kobertura ematen die. Azkenean mugikor bat asko simplifikatzen baduzu irrati bat eta walkie-talkie bat izango zen.

Mobileko zenbaki bat markatzen duzunean, zure mobila kobertura ematen dizun estazio basera bidaltzen du kobertura. base hau telefonikara bidaltzen du seinale bat eta telefonikako zentral baten bidez adierazten du deitutakoaren mobila izetuta badago edo itzalita badagoen, itzalita badago ezin delako deitu. Orduan zentralak sarerik onena autatzen du deitutakoarekin hitz egiteko. Antena hauek leku oso txikia okupatzen dute, mobiletan aparatu bat dago antena txiki hauen osaturikoa hexagono antzeko bat dela, baina hexagono horretan dena okupatuta egon behart da, hau da, ezin da utsunerik egon antena txiki hauen artean.

Zuk mugitzen bazara  estazioa oso arin atzematzen du eta kobertura basea bajatzen doanean ikustean berriro asten da beste kobertura estaziño bat bilatzen, hori ez du esan nahi hitz egiten duzun bitartean ebagita etzungo duzula.

NOLA EGITEN DA JABOIA

Jaboia, sukaldeko olioarekin errez egin daiteke.

K.a 2.800. urtetik erabiltzen hasi zen jaboia. Indusketa batzuetan aurkitutako buztinarekin hasi ziren lehenengo jaboiak egiten, Babiloniako hirian.

Erdi Aroan jaboia, artikulu oso karua bilakatu zen, horren ondorioz, jaboia mugatu egin zuten. XIX. mendean jaboia Europa eta Mundu osoan zabaldu zen.

Jaboiak eta detergenteak oinarri berdinetik abiatzen dira. Desberdintasuna, jaboiak, substantzia naturalak, animali koipeak eta barazkiak erabiltzen dira eta detergenteak, material sintetikoak soilik erabiltzen ditu.


Zergatik egiten da jaboia?

Etxeetan  gelditzen diren olio hondarrak harraskatik botatzen ditugu eta gure ibaietara joaten dira. Hantxe olio asko batzen denean, ez du urari oxigenatzen uzten eta landareak eta arrainak hiltzen dira.



HAU DA BEHAR DEN MATERIALA JABOIA EGITEKO:

• Jangarria den olio erabili behar dugu: Soja, Olioa... Iragazki batetik pasatu olioa behar ez dugun guztia hortxe gelditzeko.
• Plastikozko pintura (25l). 
• Egurrezko makila nahazteko.
• Plastikozko moldeak.
• Ura
• Ohiko gatza
• Ontzi-garbigailu baten basuaren erdia olioari zaporea eman dezan.

NOLA EGIN ETXEKO JABOIA:

• Olioa gorde 2 litro terdi lortu arte
• 2,5 litroko "basu" bat urez bete. Kolore desberdinetako jaboia egiteko, urari kolorantea gehitu al zaio.
• Giro haizagailu batetan makila baten laguntzarekin ura mugitu eta gatza bota.
• Nahastea -40 gradutan egin behar da.
• Masa bote batzuetan botatzen da eta gogortzen itzi behar da egun batzuetan.

SUDAFRIKAKO APARTHEIDA

Apartheida Sudafrikan Partido nazionalistak eta Partido Afrikaans Sortu zuten 1912an.

Apartheida arrazakerian akto razista bat izan zen. Sudafrikan urte asko iraundu zuena, baiana 1948 etik 1990 era eta biztanle gehienak beltzaranak ziren. Apartheid hitza afrikako hizkera batean (Afrikaans) banaketa esan nahi du. Apartheidaren helburua arrazak zeparatzea zen, hau da, beltzaranak alde batetik eta beste batetik zuriak.

Ondorengo puntu hauek ziren beltzaranak ezin zutenak egin eta pertsona zuriak baino pribilejio baño askos ere gutxiago zituztela.

1948an Daniel Francois hautagaiak hauteskundeak irabazi zituen. Berehala hasi ziren eratzen apartheidaren sistema.

Sudafrikako biztante beltzaranak ezin zuten gobernuan posizio bat artu. Batzutan leku ez garrantsitsu batzuetan ez ezik.

Beltzaranak ezin zuten negoziorik montatu ezta pertsona zurientzako lan egin.

Garraio publikoan alde batetik beltzaranak joaten ziren eta beste batetik beste garraio batetik pertsona zuriak joaten ziren.

Beltzaranak ezin zuten leku jakin batzuetan sartu eta gutxiago ere zuriak bazeuden. Sarrera oso pribilejiatu bat izan ezik.

Eraikin publikoak, ofizinak, korreoak, epaitegiak, bi sarrera zeuden, bat pertsona beltzentzako eta beste zurientzako.

1970 ume baten edukazioa ume zuri bat baño % 10 baño gehiago balio zuen.

Nelson mandela anti-apartheid zena, sudafrikako presidente autatu zuten 1994an zen eta bera izan zen apartheitik atera zuena sudafrikako beltzarareni. 1962an kartzelatua izan zen eta 27 urte pasa zituen kartzelan. 1999 De klerkeri utzi zion kargua. De klerk presidenteak bere lehenengo diskurtsoan beltzaranekiko arrazakeriarekiko legegak kendu egingo zuela apurka-apurka anuntziatu zuen 1990ean. (De Klerk presidentea zuria zen eta mandela beltzarana). Nelson Mandela premio asko lortu ditu honetagik, adibidez, Premio de la paz deiturikoa. Bestalde Namibiak independentzia eskuratu zuen Hegoafrikatik.