martes, 14 de febrero de 2012

SUDAFRIKAKO APARTHEIDA

Apartheida Sudafrikan Partido nazionalistak eta Partido Afrikaans Sortu zuten 1912an.
Apartheida arrazakerian akto razista bat izan zen. Sudafrikan urte asko iraundu zuena, baiana 1948 etik 1990 era eta biztanle gehienak beltzaranak ziren. Apartheid hitza afrikako hizkera batean (Afrikaans) banaketa esan nahi du. Apartheidaren helburua arrazak zeparatzea zen, hau da, beltzaranak alde batetik eta beste batetik zuriak.
Ondorengo puntu hauek ziren beltzaranak ezin zutenak egin eta pertsona zuriak baino pribilejio baño askos ere gutxiago zituztela.

1948an Daniel Francois hautagaiak hauteskundeak irabazi zituen. Berehala hasi ziren eratzen apartheidaren sistema.

Sudafrikako biztante beltzaranak ezin zuten gobernuan posizio bat artu. Batzutan leku ez garrantsitsu batzuetan ez ezik.

Beltzaranak ezin zuten negoziorik montatu ezta pertsona zurientzako lan egin.

Garraio publikoan alde batetik beltzaranak joaten ziren eta beste batetik beste garraio batetik pertsona zuriak joaten ziren.

Beltzaranak ezin zuten leku jakin batzuetan sartu eta gutxiago ere zuriak bazeuden. Sarrera oso pribilejiatu bat izan ezik.

Eraikin publikoak, ofizinak, korreoak, epaitegiak, bi sarrera zeuden, bat pertsona beltzentzako eta beste zurientzako.

1970 ume baten edukazioa ume zuri bat baño % 10 baño gehiago balio zuen.

Nelson mandela anti-apartheid zena, sudafrikako presidente autatu zuten 1994an zen eta bera izan zen apartheitik atera zuena sudafrikako beltzarareni. 1962an kartzelatua izan zen eta 27 urte pasa zituen kartzelan. 1999 De klerkeri utzi zion kargua. De klerk presidenteak bere lehenengo diskurtsoan beltzaranekiko arrazakeriarekiko legegak kendu egingo zuela apurka-apurka anuntziatu zuen 1990ean. (De Klerk presidentea zuria zen eta mandela beltzarana). Nelson Mandela premio asko lortu ditu honetagik, adibidez, Premio de la paz deiturikoa. Bestalde Namibiak independentzia eskuratu zuen Hegoafrikatik.

No hay comentarios:

Publicar un comentario