NAZIOARTEKO UNITATE SISTEMA

Nazioarteko unitate sistema 1960an sortu zen. Sistema metrikoaren bertsio berria da. Unitate sistemarik hedatu eta erabiliena da, bai merkataritza eta bai zientzian. Sistema metrikoa, Frantziako Luis XIV-ek aukeratutako zientzialari talde batek sortu zuen.

Hauek dira oinarrizko unitateak:

7 dira S.I sistemaren OINARRIZKO UNITATEAK:


Magnitudea:  Izena:      Ikurra:      Oharrak:

Luzera                       Metro                   m                     Argiaren abiaduraren arabera definitzen da.


Masa                         Kilogramo            Kg                  Lege fisikoetan oinarritutako defenizioa bilatzen ari da


Denbora                    Segundo               S                     Denbora atomikoaren arabera definitzen da.


Korronte elektrikoen
intensitatea                   Anpere               A                      Eremu elektrikoaren arabera definitzen da


Temperatura                Kelvin                 K


Sustantzia kantitatea     Mol                   Mol                    Ikus, gainera, Avogadroren zenbakia


Argi-intentsitatea           Kandela            Cd



METROaren defizinizioak:

• Distantziak neurtzeko Nazioarteko Unitate Sistemetako oinarrizko unitatea da.

• Argiak segundo baten (1/299.792.458)ean hutsean ibilitako bidearen luzera.

KILOGRAMOren definizioak:

• S.I Nazioarteko Unitate Sistemaren masentzako oinarrizko unitatea da. 

•  Kilogramoa oraindino oinarrizko propietate fisikoren arabera barik  tramankulu baten arabera definitutako SIaren unitate bakarra da.

SEGUNDOaren definizioak:

• 9 192 631 770 zesio-133 atomoaren oinarrizko egoeraren maila hiperfino bien arteko trantsizioari dagokion erradiazioaren periodoren iraupena da.

• Denboraren unitate basikoa

UNITATE ERATORRIEN SORRERA

• SI unitate eratorriak, biderketen, zatiketen eta berreketen bidez sortzen da.

MAGNITUDE ERATORRI BATZUEN UNITATEAK

•  Frekuentzia: Hertz
• Indarra: Newton
• Presioa: Pascal
• Energia: Joule
• Potentzia: Watt
• Elektrizitate kantitatea: Coulomb
• Potentzia elektronikoa: Volt
• Erresistentzia elektrikoa: Ohm
• Eletrizitatearen kapazitate ahalmena: Farad
• Fluxu magnetikoa: Weber
• Indukzio magnetikoa: Tesla
• Induktanzia: Henry 

 MAGNITUDE ERATORRI BATZUK IZEN BEREZIEKIN

• Abiadura: Metro segunduko: m/s
• Azelerarioa: Metro zatia segundu bakoitzean: m/s2
• Uhin zenbakia: Metro "ber" -1: m-1
• Masa dentsitatea: Metro zatia metro kubiko bakoitzean: kg/m3
• Abiadura angeluarra: Radian segunduko: rad/s
• Azelerazio angeluarra: Radias segunduko: rad/s

LIBIAKO GERRA

2011ko Libiako gerra zibila, Ipar Afrikan dagoen al Kadafiri boteretik bastertzeko egindako borrokaren  ondorioz sortutako gerratea. 2011 ko martxoaren 15ean manifestazio baketsua egin baina gobernuko militarrak jipoitu egin zituzten. Honek, kontseilu bat sortu zuen ( Benghazi ), buruz buru, kadafi boteretik botatzeko eta hauteskunde demokratikoak egiteko helburuz.

Martxoaren hasieran kadafiren mutilak ekialdean zenbait hiri okupatu zituzten, Benghaziri eraso baino lehen. Gaddafik su etena adierazi zuen, baina geroago, ez zen errespetatu. Abuztuan, Tripoli hiriburua ere lortu zuten.

NATOren laguntzarekin lortu zuten Tripolitik Kadafi eta bere familia botatzea. Irailean Sirte hiriari erasotzeko saiakera bat egin zuten.


GERRAREN GARAPENA

Otsailaren 27an hasi zan gerratea. Gerrateak bi talde bereizitu zituen, Libiako kontseilu Nazionala eta Mustafa Abdul Jalilen gobernuak. Momentu horretatik aurrera Libian bi gobernu sortu ziren.

 NBE eta NATOren inberbentzioa

Lan luzea izen zan beraiena. Frantziatik eta Europar batasunetik egin zituzten proposamenak otsaliaren 23an. Libiaren aurka isun konkretuak eskatzen zituzten.

GERRAREN ONDORIOAK


Libiako gerran hildakoak 10.000 dira dagoeneko, eta 50.000 eta 55.000 artean zauritutakoak.


Libako gerra zibilaren argazkia:

ASTRONAUTEN JANTZI ZURIA

Astronautek erabiltzen duten tunika zuria arrazoi honegatik da: Kolore beltzak, eguzki-erradiazioa xurgatzen du, eta kolore zuriak, ordea, islatzen du, horregatik aukeratu zuten astronautek kolore zuria eramatea espaziora. Astronauten lanean, konponketan...etarako aproposa da traje zuria. Kapsuletatik kanpo edo espazio estazioan errediakzio kosmikoaren arriskuetatik kanpo egotea da ere traje horren helburua.

Emilio Herrera, ingeniari militarra, 1935. urtean asmatu zuen traje zuria, geroago, traje hori unibertsoko karreran erabili zen.

Traje hori lehenengo erabili zuena, Sobietar Batasunean izan zen.

Hauek dira traje zuriaren funtzioak:

- Barne presio egonkorra: Hau, lurreko presio atmosferikoa baino gutxiagoa izan daiteke, beraz, trajean, ez da beharrezkoa nitrogenoa eramatea.

- Mugikortasuna: Mugikortasuna, normalean trajearen alderantzizko presioan dago.

- Oxigeno transpigarria: Oxigenoaren zirkulazioa transpigarria da, " Sistema Primario de Soporte Vital "-ri esker.

- Tenperaturaren kontrola: Espasioan temperatura edozein momentutan aldatu daiteke, horregatik dauka tenperatura kontrolatzeko, ez hotzitzeko eta ez lar berotzeko.

- Erradiazio ultramorearen aurkako ezkutua.

- Erradiazioa limitatzeko armarria.

- Meteoritoen aurkako babes txikia.

- Komunikazio sistemak

- Hondakin likidoa eta solidoa gordetzeko tokia.

- Espaziontzitik askatzeko, lurreratzeko eta lotzeko errastasuna.


Astronauten jantzi zurien atalak:


Pernerak: Babestu egiten du anka, eta pertsona ezberdinak erabili ditzake jantzia.

Eskularruak: Bereiziki zainduta, tresnak heltzeko....aukera emango digulako.

Kaskoa: Jantziaren atal garrantzitsua da ere, ikuspen hobea eta pantalla batzuk ditu begien aurrean begiak babesteko.

Motxila: Motxiletan daramatena, airea da. Erregulatu al du airea, edo gehiago botatzeko edo gutxiago botatzeko.

Ebakuazio hodia: Astronauten bete beharrak asetzeko.

Mota honetako trajeak, 130kg baino gehiago pisatu al dute.

Des-kontrol

 HISTORIA

1996.urtean sortutako taldea, Arrasateko bost kidek osatzen zuten. Beraien artean, Aritz ( Ahotsa ), Markel ( Kitarra ), Osoron ( Kitarra ), Oier ( Baxua ), Peter ( Bateria ).
Oi! edo Streetpunk-a ziren beraien influentzia nagusienak. Gaur egun, taldean berdinak jarraitzen dute Aritz eta Osoron izan ezik. Osoronek 2004. urtean utzi zuen taldea, eta Oier jarri zen kitarra lanetan, baxu lanetan, azken honen anaia Hodei jarri zen. 2008. urtean Aritzek utzi zuen taldea. Horren ondorioz, Pepin, betiko laguna, abesti batzuetan abeslari lanak egin ditu.


DISCOGRAFIA



Diskoak eta Rekopilazioak


1-Des-kontrol

2-Des-kontrol -Behin eta berriz-

3-Des-kontrol -Behin eta berriz II-

4-Des-kontrol -Duintasunez eutsi

 5-Des-kontrol -Jarraituko dugu-

6-Des-kontrol -DSK&HBB

7-Rekopilazioa -Punk in Suderland

8-Rekopilazioa -Anti disco league

9-25 Hits of Mondra

10-Des-kontrol -10 urte

11-Des-kontrol -Hipokresia eta Faxismoaren aurka

12-Des-Kontrol -Aurrera begira

• Hemen "Duintasunez eutsi" - ren letra

 

FARADAY-EN BIOGRAFIA

Michael Faraday 1791ko irailaren 22an jaio zen Londresetik hurbil, familia apal batean. Aita errenteria zen eta hamar sema-alaba zeuzkan mantentzeko.

Oraindik oso gaztea zela hasi zen koadernatzaile lanetan eta tailerretik inprimatu eta koadernatzeko pasatzen ziren lirubuetako asko irakurri zituen. Laster hasiko zen zientzi hitzaldietara joaten etea idaztohar ugari hartzen. <<Ikerketa esperimentalei>> buruzko beraren koadernoak salgau daude oraindik Ingalaterrako liburudendetan.

Faraday, zortzi elementu berri aurkitu izanagatik bere garaian ospe handiko kimikaria zen Humphrey Davy-ren laguntzailea izan zen. Hau hil ondoren, beraren postuan  hasi zen 1829an. 1833an kimika irakasle izendatu zuten.

Faraday-k elektrizitateak gai kimikoetan gauzatzen duen ekintzaren gainean lan egin zuen, eta elektrolisiaren lege kuantitatiboak ezarri zituen, baina bere esperimenturik nabarmengarrienak elektromagnetismoaren arloan eginadakoak izan ziren, hala nola: eremu magnetikoen aldaketen ondoriozko korronte elektrikoen lorpenaren aurkikuntza eta honek elektrizitatea kantitate handitan lortzeko dauzkan aplikazio garrantzitsuak.

GENERADOREA

Elektrizitate eta  magnetismoa. Korronte elektriko batek eremu magnetiko bat sortzen du.

Oesterd, Henry eta Sturgen

Oesterd-ek korronte elektrikoel eremu magnetikoak sortzen dituztela egiaztatzea aurrerapauso nabarmena izan zen magnetismoaren ezagutzan.

Faraday-ek kontrako efektua behatu zuen: eroale bati iman bat hurbiluz gero, eroalean korronte elektrikoa sortzen da. Bi esperentzia hauek karga elektrikoek indar magnetikoak sortzen dituztelako gertatzen dira.





Esperientzia honen ondorioz baiezta dezakegu korronte elektriko batek eremu magnetikoak sortzen duela bere inguruan.

Oesterd-en esperientziaren aplikazio garrantzitsu bat elektroimanaren fabrikazioa da. Hauek burdinazko barra batean kiribilduriko espira paralelo multzo batez eraikitzen dira. Ferra itxura eman ohi zaie.


Henry-k matematika eta zeintzia irakaslea zen. Korronte elektrikoek sortzen duten magnetismoa aukeratu zuen espezialitate. 1825ean, burdin hari bat bildu zuen ferra bat bezala tolesturiko burdin barra baten inguruan. Burdin harian zehar korrontea igarotzean, burdinak imanarena egiten zuen. Sturgen-ek elektroimanan izena eman zion bere asmakuntzari.

Sturgen-ek asmatutako gailuak estaligabeko kobre-harizko kiribil batzuk zeuzkan, zirkuitu bakarra sahiestearren ferratik bereiz mantendu behar zirenak. Oso ahula zen. Ferraren gainean 400 bira kobre hariz egin zituen, elektroiman askoz ahaltsuagoa lortuz.

FADARAY-EN DESKUBRIMENDUA


Faraday-ek hau deskubritu zuen:

•  Zirkuitu itxi baten fluxu magnetikoa gertatzen den aldaketa da korronte induzitua.

• Korronte induzitua korronte elektrikoa dagoen bitartean irauten du.

Korronte induzitua fluxua aldatzen den arintasunarekiko eta induzituaren espira kopuruarekiko zuzenki proportzionala da.



ELEKTRIZITATEA NOLA SORTU AL DAITEKEEN


Orain azalduko dizuetena elektrizitatea nola sortu ahal daitekeen izango da.

Asteko, bobina bat behar dugu, kable bat plastifikaduta bobinan kiribilduta, bertan bera daguen kableari fluxu magnetikoa aldatu egin behar zaio, hau da, Iparra eta Hegoa aldatu. Bobinaren barrutik burdin zati bat sartu, Iparra eta Hegoa duen burdina bobinatik mugitu egin behar da atzera eta aurreraka Aurrera eta atzeraka egiten duenean fluxuak aldatu egingo dira.

Horain azalduko dizuetena, elektrizitate beste modu batera nola sortu ahal daitekeen izango da.              

Lehenengo turbina bat behar dugu eta turbinaren ondoan bi iman jarri. Imanak lurrean finkatuta daude eta turbinal kableak plastifikaturik dauka kiribilduta. Turbina mugitzean elektrizitate sortuko da, baina turbina gero eta askarrago juan eta turbinak gero eta kable gehiago kiribilduta eduki gero eta elektrizitate gehiago egongo da. Adibidez, bobina bateri kableak 100 buelta ematen badizkio eta beste bateri 200 azkenengo hau, elektrizitatea azkoz ere gehiago edukiko du.

ZENTRAL TERMIKOA ETA ENERGIA ZINETIKOA

Energia zinetikoa mugimendua sortzen duen elektrizitate dela ezan daiteke. Korronte hori energia zinetiko bihurtzen da eta alazen baten gorde egiten da.